Στάθης Ψάλτης. Αθάνατος.



Στα 13 έφυγα στα καράβια. Για δυο χρόνια. Γι' αυτό με συγκινεί μάλλον. Κι αυτός είναι ένας στόχος στην καρδιά μου που μπορείς να με σημαδέψεις αν θες. Δεν θα πονέσω. Ήταν μια εμπειρία όμορφη, πάρα πολύ όμορφη, που έγινε για έναν άσχημο, πολύ άσχημο λόγο. Κι αυτός ο λόγος είναι μυστικό δικό μου. Δεν θα το πω ποτέ σε κανέναν. Θα το πάρω μαζί μου.




Με το κέντρο της Αθήνας πνίγομαι, βασανίζομαι, ταλαιπωρούμαι, κουράζομαι, προβληματίζομαι, εκνευρίζομαι. Κατάγομαι από το Φανάρι της Πόλης. Πήγα σχολείο στο Βέλο Κορινθίας. Στα 11 ήρθα στην Αθήνα. Στο Αιγάλεω. Μου φάνηκε υπέροχη η πόλη. Πήγα στη δραματική σχολή του Μιχαηλίδη. Αφορμή ήταν ένας φίλος, ο Κώστας ο Αθανασόπουλος. Συνάδελφος σήμερα.
Δεν με ενθουσίασε ποτέ αυτό το επάγγελμα. Και γενικότερα, τίποτα δεν με ενθουσιάζει. Από μικρό παιδί. 

Ο ενθουσιασμός για μένα είναι ένα πολύ επικίνδυνο συναίσθημα, κι έτσι έχω μάθει και το κοντρολάρω. Τη λύπη όμως δεν μπορώ. Κανείς πιστεύω δεν μπορεί. Όσα συναισθήματα κατάγονται από το στομάχι ή την καρδιά τα αφήνω να με κυριεύουνε. Πρέπει να τα αφήνω να με κυριεύουνε. Δεν ξέρω αν ταιριάζει η λέξη πρέπει. Σιχαίνομαι όταν λένε είναι κρίμα να φθείρεται ένα τόσο μεγάλο ταλέντο. Το σιχαίνομαι πραγματικά αυτό το άλλοθι του ταλέντου. Στη ζωή υπάρχουν πολλοί θάνατοι. Μικροί. Κι όταν είσαι νέος ένας μικρός θάνατος δεν είναι τίποτα, γιατί κοιτάζεις πολύ μακριά και ξεχνιέσαι. Όταν όμως μεγαλώνεις, και το πιο μακρινό σημείο που μπορείς να διακρίνεις είναι η μύτη σου, τότε ένας μικρός θάνατος μπορεί να σε τσακίσει. 

 Παντρεύτηκα στα 17. Ήταν ένα ερωτικό χτύπημα. Έφυγε γρήγορα, αλλά όχι με σκληρό τρόπο. Έχω μια κόρη. Τη δεκαετία του ’80 τη χάρηκα περισσότερο απ’ όσο φάνηκε. Πέρασα υπέροχα. Ακόμα με βλέπουν και μου φωνάζουν «Στάθη, πολύ κωλόπαιδο ο Κυριάκος». Κι αυτές οι ταινίες δεν ξέρω τι ακριβώς είχανε. Ίσως μια διαχρονικότητα στα θέματα. Στο Καμικάζι Αγάπη Μου ήμουν ένα παιδί που ήθελε να πάρει ένα μηχανάκι. Πάντα θα υπάρχουν παιδιά που θα θέλουν να πάρουν ένα μηχανάκι. Και με τους ηθοποιούς που συμμετείχαν είμαστε σήμερα σαν αδέρφια. Το χαιρόμασταν όλο αυτό. Εκτός από μια σκηνή στο Καμικάζι Αγάπη Μου, που κατά λάθος έπεσε πάνω μου μια χοντρή και λιποθύμησα· έχασα τις αισθήσεις μου, μου κόπηκε η αναπνοή. Μη γελάς, ήταν τραγικό. Στην κλασική ερώτηση αν πάντα ήθελα να γίνω ηθοποιός, θα σου δώσω την κλασική απάντηση πως ναι, πάντα ήθελα. Βοηθούσα να βάζουν τις καρέκλες στο καφενείο του χωριού κάθε φορά που έπαιζε σινεμά, για να βλέπω τζάμπα. Και μετά πήγαινα σπίτι, γύρναγα ανάποδα το ποδήλατο, πέρναγα σερπαντίνα στην μπροστινή και στην πισινή ζάντα, γύρναγα το πεντάλ και στεκόμουν απέναντι και έκανα τον ηθοποιό. Δεν έχω αγαπημένα μέρη στην πόλη. Διαβάζω Παπαδιαμάντη, Παλαμά, Καρκαβίτσα ή Λουντέμη. 

Ο Καζαντζάκης κάπως με δυσκολεύει. Με την τηλεόραση συνήθως δεν έχω καμία σχέση, κι αυτή δεν έχει καμία σχέση μαζί μου. Χωρίς να σημαίνει ότι είμαι απ’ αυτούς που θα πούνε ότι είναι χάλια. Ακούω μουσική, αλλά δεν τραγουδάω. Μ’ αρέσουν τα λαϊκά. Σιχαίνομαι τα ψευτοκουλτουριάρικα και τα ντάπα ντούπα. Όταν ήμουν νέος έπινα καναδυό ουίσκια και δεν με ενοχλούσαν. Τώρα δεν τα αντέχω. Στο σπίτι αφήνω το ράδιο να επιλέγει τι θα ακούσω. Το τραγούδι που με έχει σημαδέψει είναι το Φεύγω με πίκρα στα ξένα: Μην κλάψεις μανούλα / που φεύγω στα ξένα. Του Καζαντζίδη, ξέρεις. Στα 13 έφυγα στα καράβια. Για δυο χρόνια. Γι’ αυτό με συγκινεί μάλλον. Κι αυτός είναι ένας στόχος στην καρδιά μου που μπορείς να με σημαδέψεις αν θες. Δεν θα πονέσω. Ήταν μια εμπειρία όμορφη, πάρα πολύ όμορφη, που έγινε για έναν άσχημο, πολύ άσχημο λόγο. Κι αυτός ο λόγος είναι μυστικό δικό μου.


 Δεν θα το πω ποτέ σε κανέναν. Θα το πάρω μαζί μου. Δεν κάνω σχέδια ή όνειρα – είναι απαγορευτικό. Και ποτέ δεν παίζω ρόλους στη ζωή μου. Η χειρότερη προσβολή για μένα είναι να μου πει κάποιος «νόμιζα ότι ήσουν κάτι άλλο απ’ αυτό που βλέπω.Πολλές φορές έχω μπει στη διαδικασία να αλλάξω έναν άνθρωπο, αλλά πλέον έχω πειστεί ότι δεν γίνεται. Στην καλύτερη περίπτωση ο άλλος θα μάθει το λάθος του, αλλά δεν πρόκειται ποτέ να κάνει κάτι γι’ αυτό. Εκτός από τα παιδιά. Στην κόρη μου το μόνο που είπα όταν ήταν μικρή, ήταν να μην πάρει το μολύβι του διπλανού της. Κι αν κάποιος κλέψει αυτό το μολύβι να μην πει το όνομά του. Τώρα είναι μεγάλη. Τη λατρεύω.Θυμάμαι, όταν η κόρη μου ήταν 2 χρονών μωρό περνούσα μια πολύ δύσκολη περίοδο. Την τάιζα νερό και ζάχαρη αντί για γάλα. Της είχα υποσχεθεί όμως ότι μια μέρα θα την κάνω βασίλισσα. Στα 6 της λοιπόν, 4 χρόνια μετά, όταν της είπα ότι πρέπει να ξέρει τι είναι σωστό γιατί εγώ θα πεθάνω μια μέρα και θα είναι μόνη της, έβαλε τα κλάματα και μου είπε ότι δεν γίνεται να πεθάνω γιατί της είχα υποσχεθεί ότι θα την κάνω βασίλισσα. Ήταν συγκλονιστικό. Της είπα «αγάπη μου έχεις δίκιο, δεν γίνεται να πεθάνω». Αλλάζω, αλλά όχι με τη λογική του ρόλου. 

Ένας άνθρωπος που υποδύεται έναν άλλο άνθρωπο για να γελάσει κάποιος τρίτος άνθρωπος, προφανώς έχει στο κεφάλι του κάτι που δεν λειτουργεί καλά. Ή το ακριβώς αντίθετο. Αλλά συνήθως ισχύει το πρώτο. Βλέπω πάρα πολλά αλλά δεν μιλάω. Ακούω αλλά δεν λέω. Είναι τρόπος επιβίωσης αυτό που κάνω. Και δεν με κουράζει, δεν με βαραίνει. Με γεμίζει όλο αυτό. Ζω λίγο έξω από το κέντρο. Με τη γυναίκα μου. Ξαναπαντρεύτηκα πρόσφατα. Αν δεν ζούσα εδώ θα ήθελα να ζω στο Περθ της Αυστραλίας ή στη Χαβάη. Η Χαβάη είναι αυτό που έχεις στο μυαλό σου, ακριβώς. Δεν έχω κενά. Η γυναίκα μου είναι ένας άγγελος. Κι εγώ έχω το χάρισμα να διορθώνω τις ατέλειές μου αυτόματα. Κι έχω κι ένα άλλο χάρισμα. Καταλαβαίνω, ψυχολογώ τους ανθρώπους με τους οποίους μιλάω· αμέσως. Και δεν πέφτω ποτέ έξω· μα ποτέ. – Εγώ τι άνθρωπος είμαι; – Εσύ είσαι απ’ αυτούς που δεν πιάνονται εύκολα φίλοι. Κι έχεις μέσα σου απωθημένα. Διάφορα.