Υπόσχεση προς Ιράν το 2009 ότι «δεν θα καταστραφούν»



Ένα κράμα πολιτικών αλλά και τεχνοκρατικών ευθυνών φαίνεται πως είναι η αιτία για την τραγωδία που έπληξε χθες την Κύπρο. Από τη μια, σε πολιτικό επίπεδο, πάρθηκε η απόφαση για μη καταστροφή των εκρηκτικών και από την άλλη σε τεχνοκρατικό-στρατιωτικό επίπεδο, υπήρξαν παραλείψεις αλλά και ανευθυνότητα ως προς τη σωστή φύλαξη των εκρηκτικών υλικών. Το παρασκήνιο, το οποίο ξετυλίγει σήμερα η «Κ» κάνει τα πράγματα ακόμη πιο θλιβερά απ’ ότι μπορεί κάποιος να φανταστεί, αφού σε πολιτικό επίπεδο η απόφαση για μη καταστροφή των εκρηκτικών φαίνεται να πάρθηκε λόγω «δέσμευσης» της Κυβέρνησης προς την Τεχεράνη.


Το ΙΡΑΝ
Τον Ιανουάριο του 2009 το πλοίο «Monchegorsk» εντοπίστηκε από τις υπηρεσίες του Ισραήλ σε συνεργασία με τις αμερικανικές αρχές να μεταφέρει «εκρηκτικό υλικό». Το πλοίο απέπλευσε από το Ιράν με προορισμό τη Συρία και παραλήπτης του στρατιωτικού υλικού φέρεται να ήταν η οργάνωση Χαμάς. 
Ωστόσο λόγω του εμπάργκο του Ιράν, το πλοίο θα έπρεπε να ερευνηθεί και το στρατιωτικό υλικό να κατασχεθεί. Ομάδα εμπειρογνωμόνων της Κυπριακής Δημοκρατίας προέβη σε δύο επιθεωρήσεις του φορτίου του πλοίου στις 29 Ιανουαρίου και στις 2 Φεβρουαρίου 2009 και στις 3 Φεβρουαρίου 2009 η Κυπριακή Δημοκρατία είχε υποβάλει έκθεση στον ΟΗΕ έκθεση σχετικά με τα ευρήματα των επιθεωρήσεων στο πλοίο Monchegorsk. (όλο το διπλωματικό παρασκήνιο με απόρρητα έγγραφα της αμερικανικής πρεσβείας προς το Στέιτ Ντιπάρτμεντ δημοσίευσε η «Κ». Διαβάστε εδώ: To διπλωματικό θρίλερ για το πλοίο με το παράνομο φορτίο).
Η απόφαση του ΟΗΕ ήταν ξεκάθαρη: Οι Κυπριακές Αρχές θα έπρεπε να κατάσχουν το υλικό από το πλοίο. Παρά το ότι η Κυπριακή Κυβέρνηση δεν ήθελε να έρθει σε σύγκρουση με το Ιράν, το οποίο επέμενε πως το φορτίο ήταν νόμιμο, μετά τη διεθνή διάσταση του θέματος, αλλά και τη σαφέστατη οδηγία από πλευράς ΟΗΕ, δεν υπήρχαν περιθώρια «ελιγμού» και η Κυπριακή Κυβέρνηση ήταν πλέον «υποχρεωμένη» να συμμορφωθεί και να κατάσχει το υλικό.
Όμως, το θέμα δεν έληξε εκεί. Η Κυπριακή Κυβέρνηση, σύμφωνα με διπλωματικές πληροφορίες της «Κ», έδωσε διαβεβαιώσεις προς την Πρεσβεία του Ιράν στη Λευκωσία ότι δεν επρόκειτο να καταστρέψει το υλικό, μιας και η Τεχεράνη επέμενε πως το φορτίο της ανήκει. Με αυτή τη μοιραία απόφαση της, η Κυπριακή Κυβέρνηση αγνόησε τις υποδείξεις των ΗΠΑ, της Βρετανίας, Γερμανίας και Γαλλίας, οι οποίες προέτρεπαν την Κυπριακή Δημοκρατία να «καταστρέψει αμέσως το υλικό». Ακόμη οι τέσσερεις χώρες προσφέρθηκαν να βοηθήσουν τις κυπριακές αρχές στην καταστροφή του υλικού.
Ανευθυνότητα, ανεπάρκεια ή και τα δύο;
Σε στρατιωτικό τώρα επίπεδο, τα πράγματα είναι εξίσου τραγικά. Σύμφωνα με πληροφορίες από πηγή στο Υπουργείο Άμυνας, εδώ και μια βδομάδα παρατηρήθηκε «μη φυσιολογική κατάσταση» στα εμπορευματοκιβώτια που περιείχαν το εκρηκτικό υλικό και φυλάσσονταν στην Ναυτική Βάση «Ε. Φλωράκη». Πιο συγκεκριμένα και σύμφωνα με τις ίδιες πηγές το χρονικό έχει ως εξής:

Δευτέρα 4 Ιουλίου 2011: Ειδοποιείται η Εθνική Φρουρά από το Διοικητή Ναυτικού πλοίαρχο Αντρέα Ιωαννίδη ότι παρατηρείται «διόγκωση και ακούγονται θόρυβοι» στα εμπορευματοκιβώτια.

Τρίτη, 5 Ιουλίου 2011: Κλιμάκιο της ΕΦ με επικεφαλής τον Υπαρχηγό της Δύναμης, Σάββα Αργυρού, και με πυροτεχνουργούς της ΕΦ και Αστυνομίας, επισκέπτονται τη Βάση και εξετάζουν επί τόπου τα εμπορευματοκιβώτια. Αποφασίζεται πως κανένας κίνδυνος δεν υπάρχει και συστήνεται στο Διοικητή Ναυτικού να μεριμνήσει για τη μείωση της θερμοκρασίας των εμπορευματοκιβωτίων με ράντισμα νερού.

Τρίτη, 5 Ιουλίου 2011: Ο Αντρέας Ιωαννίδης, εκφράζει την έντονη διαφωνία του και την έντονη ανησυχία του για τις εν λόγω αποφάσεις.

Τρίτη, 5 Ιουλίου 2011: Ο Επικεφαλής της Διεύθυνσης Υλικού Πολέμου, Γεώργιος Γεωργιάδης, ο οποίος συμμετείχε στο κλιμάκιο που επισκέφτηκε τη Βάση, φέρεται σύμφωνα με την ίδια πηγή, να επέμενε πως «δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος, αν τα εμπορευματοκιβώτια ραντίζονταν συστηματικά με νερό».

Την ίδια μέρα ενημερώνεται ο Αρχηγός της ΕΦ από τον Υπαρχηγό κ. Αργυρού. Ο Αρχηγός της ΕΦ ενημερώνει τον Υπουργό, διαβεβαιώνοντας τον πως δεν υπάρχει κίνδυνος να εκραγούν τα εμπορευματοκιβώτια φτάνει να διατηρούνται σε χαμηλές θερμοκρασίες.

Τετάρτη 6 Ιουλίου 2011: Γίνεται ξανά σύσκεψη επί τόπου με πιο διευρυμένη σύνθεση και με τη συμμετοχή της Πυροσβεστικής, στην οποία ανατέθηκε μέρος της ευθύνης για ράντισμα των εμπορευματοκιβωτίων.

Τετάρτη 6/7 και Πέμπτη 7/7: Κατά τις επόμενες μέρες, μέσω των Υπηρεσιών της ΕΦ, τις οποίες ενημέρωσε ο  Διοικητής Ναυτίκου Αντρέας Ιωαννίδης, ο Υπουργός ενημερώνεται πως «η κατάσταση δεν είναι καθόλου καλή και τα μέτρα που πάρθηκαν ενδεχομένως να μην είναι αποτελεσματικά». 

Παρασκευή 8 Ιουλίου 2011: Ο Υπουργός Άμυνας καλεί σε σύσκεψη στο γραφείο του τον Αρχηγό και Υπαρχηγό της ΕΦ, για το θέμα της φύλαξης των εμπορευματοκιβωτίων, μετά και τις πληροφορίες που είχε τις προηγούμενες μέρες. Δίδονται εκ νέου διαβεβαιώσεις πως δεν υπάρχει κίνδυνος έκρηξης.

Δευτέρα 11 Ιουλίου 2011: Τραγική ειρωνεία. Ο μ. Αντρέας Ιωννίδης, Διοικητής της Βάσης, είχε ραντεβού με τον Αρχηγό της ΕΦ για λήψη τελικών αποφάσεων ως προς τι θα γίνει με τα εμπορευματοκιβώτια. Ωστόσο ο Διοικητής Ναυτικού Αντρέας Ιωαννίδης έχασε τη ζωή του στην τραγική έκρηξη το ίδιο πρωινό.    
Τεχνοκρατικό επίπεδο
Ευθύνες όμως φαίνεται να προκύπτουν και σε ένα συνδυασμό πολιτικού, στρατιωτικού και τεχνοκρατικού επιπέδου, ως προς την επιλογή του χώρου φύλαξης αλλά και του τρόπου φύλαξης των εμπορευματοκιβωτίων. Μέχρι σήμερα κανένας δεν έδωσε απαντήσεις για το ποιος και γιατί έλαβε την απόφαση αυτή. Πρώτον να φυλάγονται σε ανοικτό μέρος, δεύτερον να φυλάγονται όλα τα εμπορευματοκιβώτια μαζί και τρίτον γιατί να φυλάγονται πλησίον μιας νευραλγικής βιομηχανίας του τόπου, την ηλεκτρική μονάδα του Βασιλικού.
www.kathimerini.com.cy